8. Apparatuur en filmopstelling organiseren

Filmen

Terug naar "Stap-voor-stap handleiding filmen"

Neem van tevoren de tijd om te onderzoeken welke apparatuur je nodig hebt.

Let op!

Apparatuur huren kan een goede optie zijn als je maar een paar filmdagen hebt en/of niet het budget of de behoefte hebt om te investeren in apparatuur. Huur een extra dag om vertrouwd te raken met de basishandelingen.

Hier is een basislijst van video-, audio- en aanvullende apparatuur die je nodig kunt hebben:

Een kwalitatief statief dat de belasting van je camera aankan.
Een geschikte videocamera (die past bij het werk dat gedaan moet worden). Let op en controleer:
- Of de camera overweg kan met het gangbare standaardopnameformaat (HD 1080 25 fps voor Europa).
- Hoe de camera aanvoelt, hoe zwaar hij is en of hij geschikt is voor jouw manier van filmen. Ergonomie is belangrijk!
- Hoe de camera van stroom kan worden voorzien en welke batterijen je moet gebruiken. Zorg voor meerdere oplaadbare batterijen voor de camera en een oplossing om met een netsnoer te werken voor het geval ze niet werken.
- Of de camera een goede ingebouwde zoeker heeft, of er een aansluiting is voor een externe camera-monitor, zo kan je de compositie van het beeld meteen goed beoordelen. Anders heb je geen visuele referentie van wat je aan het doen bent.
Of het lensbereik voldoende is voor wat je wilt filmen.
- Indien je werkt met een camerabody waarop je monteerbare lenzen gebruikt: controleer of je toegang hebt tot verschillende lenzen met de juiste vatting.
Of er ND-filters zijn ingebouwd. Dit helpt om de belichting snel aan te passen wanneer je van binnen naar buiten gaat zonder het gedoe van het gebruik van aparte ND- of lensfilters.
Externe audio-ingangen zijn handig en stellen je in staat om externe audio rechtstreeks in de camera op te nemen.
Onderzoek de opnamemedia en zorg dat je meerdere kaarten hebt. Camerakaarten zijn duur. Reken dit mee in je budget.
Een reserve camera is het overwegen waard: als de hoofdcamera het om de een of andere reden laat afweten, hoeft de filmdag niet te eindigen als je een reserve camera als optie hebt. Goede alternatieven zijn:
- Een smartphone met goede filmopnamespecificaties kan een redder in nood zijn.
- Een actiecamera, bv. een GoPro, is ook een goede optie als extra camera. Je kunt hem op moeilijk bereikbare plekken zetten, timelapses maken of snel bewegende objecten monteren.
Voeg zeker een gorillastatief toe aan je uitrusting om snel een actiecamera te installeren.

Koptelefoon / headset
Draadloos dasspeld microfoonsysteem (zender en ontvanger) met extra batterijen
Externe richtmicrofoon
Externe microfoonstandaard en -houder

Denk na en beslis over het opnameformaat voordat je in productie gaat. Full HD 1920x1080 met 25 fps is het gangbare standaardformaat in Europa.

De opgenomen videobestanden worden gecodeerd en gedecodeerd via een codec (H.264, ProRes 422, MPEG, ...) in een formaatcontainer (MP4, MOV, AVI, ...). Het kiezen van de juiste opties voor je productie kan een diepe duik in de technische informatie zijn.

Het belangrijkste om je bewust van te zijn is dat de meer gecomprimeerde formaten je beeld- en geluidskwaliteit zullen laten verliezen:

Een middenweg kan een geweldige optie zijn, omdat je dan goed uitziend materiaal krijgt met een beheersbare bestandsgrootte.
Ongecomprimeerde opties van hoge kwaliteit kunnen aantrekkelijk zijn, maar zullen moeilijk te hanteren zijn. De opnamemedia (SD-kaart, ...) zullen sneller vol raken en het zal veel schijfruimte in beslag nemen waarvan ook een back-up moet worden gemaakt. Kijk naar de opname-bestandsformaten van je camera en test ze uit. Zorg ervoor dat je bewerkingssoftware ermee overweg kan.

TIP: Overweeg een opstelling met meerdere camera's

Een opstelling met meerdere camera's kan in sommige gevallen handig zijn: misschien wil je meerdere vaste camera's gebruiken om jezelf te filmen, of misschien heb je meerdere bediende camera's nodig om de actie vanuit verschillende hoeken vast te leggen.

Zo'n opstelling is vooral nuttig bij het filmen van unieke acties (handelingen die maar één keer plaatsvinden in een maakproces), zoals bijvoorbeeld het lijmen van een bovenblad van een draailier. Maar ook bij repetitieve handelingen kan je deze techniek toepassen: dan kan je met één camera de actie verschillende keren vanaf diverse standpunten in beeld brengen (close, medium, wijd).

Ook bij de montage van de beelden geeft een multi-camera set-up extra mogelijkheden. Zo kan je bijvoorbeeld vlot in de audio knippen en van camerastandpunt veranderen zonder de continuïteit van je actie te verstoren. Dit kan niet als je maar met één camera filmt, want dan 'springt' het beeld heel duidelijk in montage (dat heet dan een jumpcut).

! Zorg er bij een opstelling met meerdere camera's voor dat de opnameformaten en de witbalans van alle camera's hetzelfde zijn ingesteld. Hetzelfde opnameformaat helpt je om de verschillende camerastromen automatisch te synchroniseren in de montagesoftware. Dezelfde witbalans helpt je om voor elke camera dezelfde look te krijgen, zodat de kleur van elke opname consistent is. Als je geen gebruik kunt maken van automatische synchronisatie in je montagesoftware, gebruik dan een klap (met de hand of met een bord) in elke opname als visueel en auditief referentiepunt. Zorg ervoor dat de klap op alle gebruikte camera's zichtbaar is.

Probeer van tevoren uit hoe het proces werkt. Je zult blij zijn dat je dit hebt gedaan als je eenmaal begint met monteren.

Hieronder zie je een voorbeeld van zo'n opstelling met meerdere camera's. Zoals je ziet is dit zeer handig wanneer je te weinig ruimte hebt om gemakkelijk rond te bewegen, je bepaalde handelingen niet kan herhalen, ...